DERS 2: UFUK ÜNİVERSİTESİ ADALET MESLEK YÜKSEKOKULU 2014 GÜZ DÖNEMİ –ADALET MESLEK ETİĞİ – TEMEL KAVRAMLAR – DERS NOTLARI

Ahlak Kuralları ne demektir?

Ahlak kelimesi hulk’un çoğulu olup huylar, seciyeler anlamına gelir. İngilizcede moral, morality bu anlamda kullanılır ve ahlak bilimine ethics, etik denir.

Kelimenin en dar anlamıyla, neyin doğru veya yanlış sayıldığı veya sayılması gerektiği ile ilgilenir.

Yanlış ve doğrular hakkındaki bu tip kavram ve inançlar çoğunlukla bir kültür veya grup tarafında genelleştirilir ve kanunlaştırılır, buna göre de (kültür veya grubun) üyelerinin davranışları düzenlenmeye çalışılır. Bu tür bir kanunlaşmanın uygunluğu da ahlak olarak anılabilir, ve grup varlığının devamının bu ilke ve kanunların uygunluğu, uygulanması üzere olduğunu belirtebilir. Bu durumlarda, uygulamayı kabullenen bireyler ahlaklı olarak tanımlanırken, uygulamayı reddeden veya davranışlarında barındıramayan bireyler toplumsal anlamda dejenere olarak tanımlanabilir.

Bu anlamda ahlak görelidir ve toplumdan topluma değişebildiği gibi, aynı toplum içindeki farklı grupların benimsediği ahlak kuralları arasında bile farklılıklar vardır.

Görgü Kuralları ne demektir?

Bir toplum içinde var olan ve uyulması gereken saygı ve incelik kurallarına görgü denir.

Toplumda bireyler arasındaki ilişkilerin düzenlenmesinden doğan töre, adet, gelenek-görenekler, din kuralları gibi görgü kuralları da yazılı olmayan normlardandır.

Örf ve adetlerin basit biçimi olarak da kabul edilmektedir. Görgü, bir kimsenin belli bir olayda nasıl davranması gerektiğini gösterir.

Görgü ve buna bağlı olarak ortaya çıkan görgü kuralları her toplumda geçerli, evrensel bir nitelik taşıyabileceği gibi toplumdan topluma farklılık da gösterebilir.

Görgü kurallarına uymamanın hukuki yaptırımı yoktur. Buna karşı kurallara uymayan kişi toplum içinde genellikle ayıplanır veya dışlanır.

Etik Kuralları ne demektir?

Etik veya en yalın tanımıyla töre bilimi. Etik terimi Yunanca ethos yâni “töre” sözcüğünden türemiştir. Değerler felsefesinin [Aksiyoloji] dalı olan etik, felsefenin üç ana dalından biridir: varlık, bilgi ve değer. Doğru davranışı, yanlış davranıştan ayırabilmek amacıyla ahlâk kavramının doğasını anlamaya çalışır. Etiğin batı geleneği zaman zaman ahlâk felsefesi olarak da anılmıştır. Türkçe “ahlak felsefesi” olarak da anıldığı olmuştur. Ayrıca Türkçe’de etik sözcüğü yanlış biçimde ahlâk sözcüğüyle eş anlamlı olarak da kullanılır. Etik ile ahlak arasındaki en temel fark, ahlakın toplumsal değerlere dayanırken etiğin evrensel insani değerlere dayanmasıdır.
Etik; insanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerinin temelini oluşturan değerleri, kuralları, normları, doğru-yanlış ya da iyi-kötü gibi ahlâkî açıdan araştıran bir felsefe disiplinidir.
Kısaca etik; doğru ve yanlışın ölçütleridir. İnsana yapması ya da yapmaması gereken şeyleri öneren bir değerler bütünüdür.

Etik ahlakı konu edinen felsefe dalıdır. Etik, kişinin davranışlarına temel olan ahlak ilkelerinin tümüdür. Etik, insanlara ‘‘işlerin nasıl yapılması gerektiğini’ belirlemede yardımcı olan kılavuz (rehber) değerler, ilkeler ve standartlardır.

Etik, insan tutum ve davranışlarının iyi-kötü, doğru-yanlış açısından değerlendirilmesidir.

Etik kurallarının, açık ve belirli bir alana ilişkin yazılı kuralları içermesi beklenir.

Meslek Etiği ne demektir?

Meslek etiği, mesleklerde uyulması gereken davranış kurallarıdır. Dünyanın neresinde olursa olsun, aynı meslekte çalışan bireylerin bu davranış kurallarına uygun davranmaları gerekir.

Adalet Meslek Etiği ne demektir?

Adalet kurumu içerisinde çalışanların mesleklerini uygularken uyması gereken davranış kurallarıdır.